وحيدزندي فخر روزنامه فرصت امروز دليل آلوده خواندن مواد غذايي چيست؟ گوشت سفيدي كه مي‌خوريم سالم است چند وقتي است كه صنعت توليد گوشت سفيد كشور با اما و اگرهاي فراواني همراه شده و حتي از زبان مسئولان و نماينده‌هاي بهداشتي مجلس نيز گاها اظهارنظرهايي در اين باب شنيده مي‌شود كه گوشت مرغ موجود در […]
وحيدزندي فخر
روزنامه فرصت امروز
دليل آلوده خواندن مواد غذايي چيست؟
گوشت سفيدي كه مي‌خوريم سالم است
چند وقتي است كه صنعت توليد گوشت سفيد كشور با اما و اگرهاي فراواني همراه شده و حتي از زبان مسئولان و نماينده‌هاي بهداشتي مجلس نيز گاها اظهارنظرهايي در اين باب شنيده مي‌شود كه گوشت مرغ موجود در بازار آلوده به فلزات سنگين يا هورمون است. البته در هفته‌هاي گذشته گزارشي مبني بر سالم بودن گوشت مرغ و ماهي در همين صفحه منتشر شد كه تحليلي بود از سخنان رييس سازمان دامپزشكي كشور در مورد اين مواد پروتئيني.
تكرار شبهات
اما گويا ظرف چند روز اخير، اين داستان وارد فاز جديدي شده و يكي ديگر از اعضاي كميسيون بهداشت مجلس درباره آلوده بودن گوشت سفيد توليد داخل مطالبي را عنوان كرده است. رسول خضري در گفت‌وگو با خانه ملت، گفته: «از سال 91 تاكنون بارها مطرح شده كه بيشتر مرغ‌هاي داخل كشور داراي مواد هورموني بوده و مردم در اين باره نگران هستند، اما مشكل نگران كننده‌تر بحث وجود فلزات سنگين از جمله سرب در مرغ‌هاي خوراكي است زيرا وجود فلزات سنگين در مواد غذايي براي سلامت انسان بسيار خطرناك است.»
خضري ادامه داده: «البته وزارت بهداشت سياست‌گذار و تصميم‌گير بوده و كميته امنيت مواد غذايي ذيل شوراي سلامت در اين وزارتخانه است، اما بايد تاكيد كرد كه مشكلات اينچنيني نظير وجود فلزات سنگين در موادغذايي به دليل بي توجهي به قانون است، زيرا در شوراي عالي سلامت ميزان مجازي براي وجود سموم در موادغذايي در نظرگرفته شده كه مسئولان به آن توجه نمي‌كنند.»
اگرچه فلزات سنگين ممكن است در مرغ وجود داشته باشد اما بايد توجه كرد كه ميزان و اندازه آن چقدر است؟ آيا اين مقدار بيشتر از حد استاندارد بوده؟ اگر چنين است بايد دستگاه‌هاي متولي سريعا وارد عمل شده و توليد را متوقف كنند. به گفته كارشناسان و دامپزشكان، هم‌اكنون ميزان فلزات سنگين در مرغ يا گوشت پايين‌تر از حد استاندارد است. از طرف ديگر وجود اين فلزات در مواد غذايي اجتناب ناپذير بوده و حتي آبي كه مي‌خوريم، اين مواد را با خود به همراه دارند. بنابراين اظهارنظرهايي از اين دست كمتر رنگ حقيقت دارند و از دانش تهي هستند.
اما نكته قابل توجه در پايان اين مصاحبه مستتر است. وي با تجميع تمام اين نظرات عنوان كرده: «بنابراين بررسي سلامت موادغذايي يك موضوع كيفي بوده و وزارت كشاورزي كه كمي است شايد نتواند دراين خصوص پاسخگو باشد، ازاين رو همانطور كه بارها نيزگفته شده سازمان دامپزشكي بايد زيرمجموعه وزارت بهداشت شود تا بتواند ازلحاظ ايمني مواد غذايي نقش پررنگ‌تري ايفا كند، هرچند كه در حال حاضر همه نهادهاي متولي طبق مقررات و ضوابط خود سلامت مواد غذايي را تاييد مي‌كنند.»
دست‌هاي پشت پرده
شايد ريشه بيشتر مشكلات و هجمه‌هايي از اين دست به موضوع تصاحب سازمان دامپزشكي برگردد اما فعالان بخش خصوصي نظر ديگري در اين مورد دارند. آنها معتقدند دست‌هايي پشت پرده است كه حملات و هجمه‌ها را كنترل مي‌كنند.
نمونه بارز آن هم پيامكي بود كه در شبكه‌هاي مجازي مبني بر پلمب بيش از 20مرغداري در تهران به دليل استفاده از جيوه در جيره غذايي منتشر شد. البته تاكنون معلوم نشده منشا اين خبر كذب از كجاست اما بايد قبول كرد كه به نوعي چنين خبرهاي بي پايه و اساسي از طرف افرادي منتشر مي‌شود كه هدف‌هاي سوئي را دنبال مي‌كنند.
دبير كل انجمن ملي طيور درباره حمله‌هايي كه به صنعت مرغداري مي‌شود، مي‌گويد: «به نظر مي‌رسد اين شايعه‌ها تنها با هدف باز كردن راه واردات انجام مي‌گيرد.»
سعيد اصغري‌فرد معتقد است كه فلزي مانند جيوه تقريبا در تمام موادغذايي وجود دارد و هيچگاه به صفر نمي‌رسد. زيرا خوراك دام و طيور از همان خاكي توليد مي‌شود كه ما نيز غذاي خود را از آن تامين مي‌كنيم. اما بايد توجه داشت كه ميزان آن در حد استاندارد تعريف شده و در حال حاضر كمتر از استاندارد است.
اصغري‌فرد مي‌افزايد: «مشكل اصلي اين صنعت نداشتن برند است. اگر برندهاي معروفي مانند ديگر موادغذايي در سطح بازار براي مرغ نيز وجود داشت و مردم آنها را مي‌شناختند، حمله‌هايي از اين دست نمي‌توانست آسيبي به صنعت وارد كند.»
وي درباره پيامك اخيري كه در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر شده، عنوان مي‌كند: «در گروهي كه حضور داشتم اين پيامك از طرف يك ناشناس ارسال شد. بنده به لحاظ وظيفه‌اي كه داشتم به صورت خصوصي از وي خواستم تا خودش را معرفي كند و منبع خبر را بگويد. اما آن شخص نه تنها جوابي نداد بلكه بلافاصله از گروه خارج شد. اين اتفاق‌ها بسيار شك برانگيز است.»
نامه سرگشاده به رييس مجلس
به هر ترتيب، كار به جايي رسيد كه انجمن ملي طيور، طي نامه‌اي از رياست مجلس شوراي اسلامي خواست تا تدبيري براي جلوگيري از اظهارنظرهايي كه صنعت طيور را زير سوال مي‌برد، انديشيده شود. در بخشي از اين نامه آمده است: «به استحضار مي‌رساند، مدتي است كه از تريبون‌هاي مختلف، صنعت طيور كشور آماج حملاتي است كه تلاش مي‌شود اذهان مردم شريف را نسبت به كيفيت محصولات اين صنعت دچار بدبيني و هراس نمايند. توليدكنندگان اين محصولات شرافت و پايبندي خويش به ارزش‌هاي اخلاقي و انساني و اهداف متعالي جمهوري اسلامي را طي سال‌هاي دفاع مقدس در تامين مواد غذايي، بي نياز از بيگانگان به اثبات رسانده‌اند و هنوز بر باورها و تعهدات خويش پايبندند و اجازه نخواهند داد، مادامي كه توان بالقوه بالايي در تامين غذايي مردم كشور وجود دارد، دست نياز به سوي ديگران دراز شود. ليكن حملات اخير تنها آب به آسياب كساني مي‌ريزد كه خيال بسته شدن كليه واحدهاي توليدي و واردات حتي نيازهاي اوليه كشور را در سر مي‌پرورانند و لاغير.»
انجمن مذكور در اين نامه وجود هرگونه هورمون در مرغ را رد كرده و رشد سريع آن را مرهون پيشرفت‌هاي ژنتيكي دانسته نه هورمون. از طرف ديگر فلزات سنگين نيز در حد مجاز در مرغ‌هاي توليدي پيدا مي‌شود و هيچگونه تخلف يا تقلبي متوجه فعالان اين صنعت نيست.
اين درست نظر مديرعامل اتحاديه سراسري مرغ گوشتي كشور نيز هست. عطيم حجت به «فرصت امروز» مي‌گويد: «راهكارهاي ژنتيكي در كنار تغذيه مناسب موجب شده كه به طور متوسط پرورش مرغ گوشتي تا كمتر از 50 روز به اتمام برسد. البته اين دوره رشد در كشورهاي پيشرفته امريكايي و اروپايي كمتر و تا 35روز است. آنگاه چطور مي‌شود كه درباره صنعت آن كشورها چنين حرف و حديث‌هايي وجود ندارد؟»
حجت در ارتباط با اثبات سلامت مرغ‌هاي توليدي به صورت كارشناسي مي‌افزايد: «مگر مي‌شود مرغدار 30 تا 40هزارتومان براي خريد هورمون در هر كيلو هزينه كند و از آن طرف نهايتا محصولش را كيلويي 7هزارتومان بفروشد؟ گيريم كه چنين اتفاقي هم بيفتد؛ اولا كه اين ماده به صورت خوراكي براي طيور قابل مصرف نيست. دوما امكان تزريق چند باره آن در يك دوره وجود ندارد. به طور كلي هزينه‌هايي كه مرغدار در اين مراحل متقبل مي‌شود از نظر اقتصادي توجيه‌پذير نيست.»
به گفته مديرعامل اتحاديه سراسري مرغ گوشتي، اگر اين موارد هم امكان‌پذير باشد، با تحقيق ميداني در بازار خوراك و افزودني‌هاي دام و طيور نمي‌توان حتي يك كيلوگرم هورمون را در فروشگاه‌ها پيدا كرد. حال چگونه مي‌توان دامن صنعت به اين بزرگي را با شايعات بي‌اساس آلوده كرد؟ ضمن اينكه تمامي واحدهاي پرورشي زير نظر نهادهاي نظارتي از جمله دامپزشكي فعاليت مي‌كنند.
با توجه به گفته‌هاي كارشناسان به نظر مي‌رسد نفوذ عده‌اي خاص كه قصد دارند راه واردات مرغ از كشورهاي ديگر را باز كنند، يكي از عوامل اصلي اين شايعه‌سازي‌هاست. در حال حاضر حدود 2ميليون تن توليد گوشت سفيد در سال است كه 70هزار تن آن سال گذشته به كشورهاي ديگر صادر شد. اين درحالي است كه شايد 3سال قبل، ايران يكي از كشورهاي واردكننده مرغ در جهان بود. بنابراين پربي‌راه نيست افرادي كه منافع خود را در واردات جست‌وجو مي‌كنند، به هر وسيله‌اي چنگ بزنند تا توليدات اين صنعت را بي‌كيفيت و نامطمئن جلوه دهند.
البته اظهارنظر نماينده‌ها را نمي‌توان جزو عوامل نفوذي حساب كرد. زيرا تاثيري كه يك نماينده از مطالعه گزارش‌هاي منفي درباره صنعت در رسانه‌ها مي‌پذيرد و خبرهايي كه دهان به دهان مي‌شود، ناخودآگاه حس انسان‌دوستي وي را برانگيخته و او را براي حل معضل ترغيب مي‌كند. به همين دليل مي‌توان گفت نماينده محترم كاملا بي‌غرض و از روي دلسوزي چنين اظهارنظري كرده باشد. اما بايد توجه داشت كه تاثير آن در اجتماع، كل صنعت مرغداري را زير سوال برده و مردم را نسبت به آن بي‌اعتماد مي‌كند.
