گذر شالیزارهای مازندران از تنش آبی

آمار هواشناسی:

گذر شالیزارهای مازندران از تنش آبی

درحالی شالیزارهای مازندران با گذر از تنش آبی درمرحله طلایی شدن خوشه های برنج قرار گرفته اند که براساس آمار هواشناسی بهار امسال استان با کاهش ۴۳ درصدی بارندگی نسبت به بهار سال قبل مواجه بوده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی کشاورزی ایران(اگنا) به نقل از ایرنا، براساس آمار هواشناسی ،کشاورزان مازندران بهار امسال را با کاهش ۴۳درصدی بارندگی نسبت به بهار سال قبل پشت سر گذاشتند ،اما نشاکاری زودهنگام ۳۰تا ۴۰روزه سبب شد تا شاهد به بار نشستن خوشه های شالی بدون تنش و استرس آبی باشیم.
وضعیت مناسب جوی به لحاظ آفتابی بودن و وجود روان آب در رودخانه ها ناشی از بارش برف در ماه های سرد سال قبل در ارتفاعات و بارندگی های به هنگام در اردیبهشت امسال سبب شده است تا شالیزارهای مازندران زودتر از سال های دیگر در مرحله رسیدن محصول و برداشت قرار گیرند.
امسال بنا به آمارهای رسمی سازمان جهاد کشاورزی ۲۱۳ هزار هکتار از زمین های مازندران زیر کشت برنج رفت که نسبت به سال قبل سه هزار هکتار بیشتر است.
از آنجا که مهم ترین روش آبیاری زمین های کشاورزی ،بویژه اراضی شالیزاری مازندران از طریق سردهنه های رودخانه ها است، به دلیل بارش مناسب برف در ماهای سرد سال قبل ، بهار امسال شاهد تداوم روان آب های سطحی استان هستیم.
مازندران ۱۲۰ رودخانه اصلی و فرعی به طول هفت هزار کیلومتر دارد که حدود ۴۶۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی و باغی استان به روش های مختلف از جمله ایجاد سردهنه با آب این رودخانه ها آبیاری می شود.
دکتر رحیم یوسفی زاده کارشناس ارشد مطالعات اقلیمی و اقلیم دریا و ساحل اداره کل هواشناسی مازندران با بیان اینکه کاهش بارندگی در فصل بهار ، تاثیر چندانی در خشکسالی زراعی استان نداشته است، گفت: خشکسالی زراعی زمانی رخ می دهد که دبی روان آب های رودخانه ها به مدت یکسال تا ۱۸ماه به صفر برسد.
وی با بیان اینکه وضعیت بارش برف چهار ماهه آذر، دی ، بهمن و اسفند به عنوان دوره سرد سال گذشته مازندران مطلوب بوده است، اظهار داشت: با توجه به افزایش دمای هوای فصل بهار امسال و ذوب شدن برف و یخ ، شاهد تداوم بیشتر روان آب ها در رودخانه های استان به ویژه غرب و مرکزی استان هستیم.
یوسفی زاده میانگین بارش برف در ایستگاهای ۱۵گانه هواشناسی مازندران در دوره چهارماه سرد سال گذشته را ۴۰سانتی متر در رامسر، ۶۱در نوشهر، ۱۶در آمل، ۱۹در بابلسر، حدود ۲۰ در قراخیل قائمشهر، سه و نیم در ساری، دو ونیم در دشت ناز ساری، حدود ۹ در بندر امیر آباد، ۲۷در گلوگاه، ۳۴در پل سفید، ۶۰ در سیابیشه، ۲۹در کجور، ۷۰ در بلده ، ۷۸در کیاسر و بارش برف حدود ۷۷سانتی متر در ایستگاه آلاشت عنوان کرد.
کارشناس ارشد مطالعات اقلیمی و اقلیم دریا و ساحل اداره کل هواشناسی مازندران تصریح کرد: بررسی ها نشان می دهد که نقشه زراعی خشکسالی در ۹ماهه سال زراعی امسال نرمال است .
سال زراعی جاری مهر سال گذشته تا پایان شهریور امسال محسوب می شود.
وی روند خشکسالی استان در ۳ دهه اخیر( از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۴) را مورد تحلیل قرار داد و گفت: بر اساس گزارش مرکز ملی خشکسالی و با توجه به نمودار و نقشه های تهیه شده، فراوانی و شدت وقوع خشکسالی در استان مازندران رو به افزایش است.
وی اظهار داشت: تحلیل‏ها نشان می دهد طی ۱۰ سال اخیر نسبت به دوره‏های آماری ۳۰سال گذشته، شدت و فراوانی خشکسالی افزایش پیدا کرده است ،بطوری که طی یک دوره ۳۰ ساله، ۱۳ سال آن با انواع خشکسالی، ۹ سال با شرایط نرمال و تنها ۸ سال با شرایط ترسالی مواجه بوده است.
وی گفت: در ۱۰ سال اخیر در استان مازندران هفت بار با انواع خشکسالی ، یک سال تر سالی و ۲ سال نرمال را تجربه کرده است و طی دوره اخیر تعداد دوره های نرمال رو به کاهش بوده است.
بر اساس این گزارش، خشکسالی، یک رویداد و یا واقعه اقلیمی است که خصوصیات آن بستگی به مدت ، استمرار ، شدت و وسعت منطقه تحت تاثیر و تسلط آن دارد که می تواند کوتاه و کمتر زیانبخش یا طویل المدت و کشنده باشد.
بدون شک خشکسالی یکی از بدترین دشمنان طبیعی انسانی بشمار می آید، آغاز آن غافلگیرکننده، پیشرفت آن موذیانه و اثرات آن می تواند بسیار مخرب باشد،به همین علت به زلزله خاموش لقب گرفته است.
خشکسالی به خشکسالی هواشناسی ، کشاورزی، هیدرولوژیکی (ذخیره آبهای سطحی و زیرزمینی)و خشکسالی اقتصادی و اجتماعی تقسیم بندی می شود.
**طلایی شدن خوشه های برنج مازندران
عزیزالله شهیدی فر معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه امسال ۲۱۳هزار هکتار از شالیزارهای قابل کشت استان مازندران نشا کاری شده است، گفت: امسال تنش و استرس آبی و یا خشکسالی در زمین های غرب و مرکزی استان وجود نداشته است.
وی با قدردانی از مدیران آب منطقه ای مازندران ،افزود : با نوبت بندی آب پشت سد ها و آببندان ها ، مدیریت آبیاری بدرستی انجام شده است.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت : عمده شالیزاری های مناطق غربی و مرکزی مازندران در مرحله خوشه دهی قرار دارند.
وی با بیان اینکه سال ۹۴ حدود ۱۰ هزار هکتار از شالیزارهای مازندران که عمده آن در غرب استان بوده است، دچار تنش آبی شد، گفت: ۲هزار هکتار آن در معرض خشکسالی و از مدار تولید خارج شد.
وی با بیان اینکه پارسال تمام ۲۱۰هزار هکتار از زمین های نشا کاری شده استان مازندران بدون تنش آبی به مرحله تولید رسیده است، ادامه داد: در حال حاضر کمتر از ۲هزار هکتار از زمین های شرق استان دچار استرس آبی است که با مدیریت آبیاری در صدد رفع این مشکلات هستیم.
وی به انجام عملیات زودهنگام حدود ۳۰تا ۴۰ روزه نشا کاری در سال جاری اشاره کرد و ادامه داد: این موضوع که با رویکرد پرورش مجدد ساقه برنج ( رتون) یا کشت دوباره انجام باعث شده ، استفاده از روان آب های رودخانه های استان به صورت بهینه تر مورد مصرف قرار گرفته است.
شهیدی فر گفت : امسال حدود ۳۰ درصد اراضی شالیزاری به کشت ارقام پر محصول و بقیه به طارم محلی اختصاص یافته است.
حجم بارندگی سالانه در مازندران ۱۵ میلیارد متر مکعب برآورد می شود که حدود ۹ میلیارد متر مکعب آن طبق آمارهای رسمی شرکت آب منطقه ای و هواشناسی تبخیر می شود و تنها حدود شش میلیارد متر مکعب در دسترس قرار می گیرد که از این میزان چهار میلیارد متر مکعب آب های سطحی است.
استان مازندران با داشتن بیش از ۳۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و ۱۶۰ هزار هکتار باغ در تولید هفت نوع محصول رتبه اول و هشت نوع دیگر رتبه دوم و سوم کشور را دارد.
تاکنون ۲ سد بزرگ شهید رجایی و البرز و هشت سد کوچک با ظرفیت ۳۲۴میلون مترمکعب و ۸۰۰قطعه آببندان با ظرفیت ۳۵۰ میلیون متر مکعب در مازندران ایجاد شد که مهار آبهای سطحی توسط سد ها کمتر از ۱۱درصد است.