علائم رکود در حوزه تولید و تجارت داروهای دامی مشهود است

دکتر امیررضا بیدگلی در یک گفتگوی اختصاصی؛

علائم رکود در حوزه تولید و تجارت داروهای دامی مشهود است

صنعت دام و طیور و آبزیان کشور با حداقل گردش مالی سالانه ۱۷۰ هزار میلیارد تومان و سهم حداقل ۸ تا ۹ درصدی از تولید ناخالص ملی و گروه عظیم نیروی انسانی شاغل، خودش باید راهکاری برای حل مشکلات خود پیدا کند.

شیوع کرونا برای هر صنعتی خوش یمن نبود، سبب رونق نسبی صنعت دارو و مواد بهداشتی کننده در حوزه پزشکی شد زیرا تقاضا برای داروهای تقویتی و نیز مواد شوینده و ضدعفونی کننده در سراسر دنیا به شدت افزایش یافت، اما صنعت تولید داروهای دامپزشکی چنین اقبال خوشی نداشته است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی کشاورزی ایران (اگنا)؛ به گفته دکتر امیررضا بیدگلی، نائب رئیس انجمن واردکنندگان دارو، افزودنی و مواد بیولوژیک دام، شیوع کرونا به دلیل مواجهه شرکت ها با مشکلات مربوط به نیروی انسانی و زنجیره تامین، نه تنها باعث رونق حوزه داروهای دامی نشده است، بلکه شاهد رکود، هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بین المللی بوده است. 

مشکل در تامین مواد اولیه

بیدگلی در توصیف وضعیت کنونی این حوزه اظهار می دارد: زنجیره تامین در سطح جهانی، یک زنجیره کاملا به هم پیوسته است و با درگیری تعداد زیادی از کشورهای تشکیل دهنده این زنجیره، با پاندمی بیماری کووید ۱۹، در حوزه دارو و افزودنی و مواد بیولوژیک دام نیز مانند بسیاری از صنایع دیگر، شاهد کاهش عرضه و تقاضا بوده ایم. علاوه بر آن در بخش حمل و نقل به ویژه حمل و نقل زمینی نیز با اختلال سنگینی روبه رو شده ایم.

همچنین صنعت داروهای دامپزشکی در حال حاضر با توجه به همزمانی این همه گیری با عدم تخصیص ارز توسط بانک مرکزی طی ۴ تا ۵ ماهه گذشته، در تامین مواد اولیه دچار مشکل است و در ماه های اخیر کم کم از منطقه سبزخارج شده و به منطقه زرد نزدیک می شویم. وی تصریح کرد: در صورتی که طی دهه اول اردیبهشت فکری برای این مساله نشود، دچار کمبود و جهش قیمت دارو، افزودنی و مواد بیولوژیک دام خواهیم شد. با اینحال دکتر بیدگلی ابراز امیدواری می کند: با توجه به واردات خوبی که در سال ۹۷ و ۹۸ انجام شده است، کشور در کوتاه مدت با مشکل کمبود دارویی مواجه نشود و در ادامه و با گشایش مسائل ارزی کشور و برطرف شدن مشکلات ناشی از همه گیری به ویژه در کشورهای اصلی تامین کننده که بیشتر کشورهای اروپای غربی و چین هستند، در میان مدت نیز نسبت به رفع این مشکل اقدام شود، چرا که در ماه های بهمن و اسفند کارخانه های تولیدکننده در کشور چین و پس از آن در اروپای غربی تعطیل بوده اند. در کل حداقل برای ۲ تا ۳ ماه آینده در کشور ذخایر دارویی کافی وجود داشته باشد. 

دولت، در اندیشه ایفای مسئولیت های حاکمیتی 

به گفته دکتر بیدگلی، دولت در حال حاضر به فکر ایفای صحیح مسئولیت های حاکمیتی خود است و باید مسئولیت های خودش را انجام دهد. وی تصریح می کند: دولت در ابتدا باید از کافی بودن ذخایر استراتژیک اطمینان حاصل کند که این کار را هم وزارت جهادکشاورزی و هم شرکت پشتیبانی امور دام تحت عنوان ستاد تنظیم بازار انجام می دهند. دوم اینکه، معضل بزرگی به نام کمبود منابع ارزی در کشور وجود دارد که با توجه به این که نیاز صنعت چیزی حدود ۳/۵ تا ۴ میلیارد دلار برای واردات ذرت و کنجاله سویا است، دولت باید برای مشکلات مربوط به تامین آن باتوجه تحریم و قیمت و فروش نفت، چاره اندیشی کند. بیدگلی می افزاید: مساله بعدی، منابع بسیار محدود ریالی دولت است و دولت حتی در پرداخت های قطعی خود دچار مشکل است. اگر دولت در سال ۹۹ موفق به مدیریت همین چند مورد شود، کار بزرگی انجام داده است. 

صنعت باید راهکاری برای حل مشکلات خود بیابد 

صنعت دام، طیور و آبزیان کشور با حداقل گردش مالی سالانه ۱۷۰ هزار میلیارد تومان و سهم حداقل ۸ تا ۹ درصد از تولید ناخالص ملی، قدمت تاریخی قابل ملاحظه و گروه عظیم نیروی انسانی شاغل، خودش باید راهکاری برای حل مشکلات خود پیدا کند. دکتر بیدگلی، با بیان این مطلب تصریح می کند: در این مواقع، اگر فرزندان همیشه وابسته به پدری باشند که خود آن پدر دچار کمبود و محدودیت است، مشکلات بیشتر خواهند شد. از یک جایی صنعت باید یاد بگیرد که خودش به فکر خودش باشد و منابع خود را برای بحران حفظ نماید. وی ادامه می دهد: به هر حال سال ۹۸ سال چندان بدی برای صنعت مرغ گوشتی نبود و در آن زمان باید برای آینده خود و بحران های احتمالی برنامه ریزی می کردیم. در چنین مواقعی صنایع باید از محل افزایش درآمدهای ایجاد شده، اقدام به تشکیل صندوق های تحت مدیریت تعاونی و اتحادیه ها کنند و به صورت شیوه مند و هدفمند برای مواقع بحران برنامه ریزی کنند. ولی متاسفانه همه ما منتظر دولت هستیم و تلاشی برای رفع این وابستگی نمی کنیم. 

اهمیت شایان مدیریت تولید جوجه یکروزه 

دکتر بیدگلی، ممانعت از ایجاد اشکال در عملکرد حلقه های اول زنجیره تولید را مهم ترین کاری می داند که می توان در حال حاضر انجام داد و توضیح می دهد: در حال حاضر مدیریت جوجه یکروزه اهمیت شایانی دارد و تمام پرورش دهندگان مرغ مادر باید مانع از ادامه روند کاهش ارزش جوجه یکروزه و افزایش اثرات منفی روانی این مسئله بر صنعت شوند و فعالان صنعت، پیگیری  موثری برای تامین ذرت و سویای سال ۹۹ فراتر از مجرای دولتی داشته باشند. بیدگلی ادامه می دهد: ارتباط و مذاکره تعاونی ها و اتحادیه ها با تامین کنندگان اصلی و تامین کنندگان اصلی با شرکت های تامین-کننده خارجی در کوتاه مدت مهم ترین اقدامی است که باید صورت گیرد. 

کاهش مصرف گوشت قرمز در دهک های پایین 

به گفته دکتر بیدگلی، طی دو سال اخیر شاهد افزایش سه برابری قیمت گوشت قرمز بوده ایم و سرانه مصرف گوشت قرمز کشور بر اساس پژوهشی که پژوهشکده آمار ایران انجام داده است، از بیش از ۹/۵ کیلوگرم در سال به حداکثر ۸/۵ کیلوگرم در سال کاهش یافته است. به گمان من  میزان مصرف گوشت قرمز شاید تا ۳۰ درصد هم کاهش پیدا کرده باشد. وی می افزاید: این کاهش مصرف در گوشت قرمز می توانست به افزایش مصرف در گوشت مرغ منتقل شود که این نیز به صورت کامل اتفاق نیفتاد و بخشی از مصرف گوشت قرمز در دهک های پایین جامعه بدون انتقال به گوشت مرغ، حذف شد و مصرف مرغ کشور هم افزایش معنی داری پیدا نکرد. 

پیش بینی کاهش امنیت غذایی در فصل تابستان

دکتر بیدگلی در پایان با اشاره به حرکت انجمن جوجه یکروزه و برنامه ریزی های دولتی به سمت افزایش تولید در زمستان گذشته تصریح می کند: با توجه به مشکلاتی که اخیرا با انجام اقدامات در جهت مقابله با بیماری کرونا پیش آمد از جمله تخلیه سالن ها و افت شدید قیمت مرغ و جوجه و افزایش قیمت و کمیابی ذرت، زنگ خطر صنعت تولید گوشت مرغ را برای ماه های آینده به صدا درآورده است. وی ادامه می دهد: بدون شک مصرف مردم تا یکی دو ماه آینده به خاطر ذخایری که وجود دارد دچار چالش و اشکال نخواهد بود، ولی با توجه به فشاری که به صنعت تحمیل شده که جزئیات آن را انجمن صنایع طیور در نامه بسیار مهمی به ریاست جمهوری شرح داده است، در صورتی که چاره اندیشی انجام نشود برای تابستان ممکن است نگرانی های جدی برای تامین پروتئین طیور ایجاد شود.